EU Tăng Cường Biện Pháp Hạn Chế Nhập Khẩu Thép Năm 2025: Tác Động Lớn Đến Xuất Khẩu Thép Việt Nam

Liên minh châu Âu (EU) - thị trường xuất khẩu thép lớn nhất của Việt Nam – đang đẩy mạnh triển khai hàng loạt biện pháp bảo hộ mới nhằm bảo vệ ngành công nghiệp thép nội khối, đồng thời thúc đẩy mục tiêu chuyển dịch sang mô hình sản xuất “thép sạch” và phát triển bền vững. Những điều chỉnh chính sách này được dự báo sẽ tạo ra nhiều thách thức đáng kể cho hoạt động xuất khẩu thép của Việt Nam trong giai đoạn tới.

Biện pháp hạn chế nhập khẩu thép của EU năm 2025 ảnh hưởng đến xuất khẩu Việt Nam

Theo thông tin từ Cục Phòng vệ Thương mại (Bộ Công Thương), ngày 19/3/2025, Ủy ban Châu Âu đã công bố Kế hoạch hành động về thép và kim loại, nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và mở rộng sản xuất của ngành thép châu Âu.

Các biện pháp chính mà EU áp dụng đối với nhập khẩu thép

• Mở rộng CBAM (Cơ chế Điều chỉnh Biên giới Carbon): EU đang tiến hành đánh giá và tham vấn công khai, với đề xuất lập pháp dự kiến cuối năm 2025 để mở rộng phạm vi sang sản phẩm thép và nhôm hạ nguồn, nhằm ngăn chặn lẩn tránh thuế carbon qua chuỗi cung ứng.

CBAM EU mở rộng áp dụng cho sản phẩm thép Việt Nam năm 2025

• Điều chỉnh biện pháp tự vệ thương mại đối với thép: Từ ngày 1/4/2025, EU giảm khoảng 15% lượng nhập khẩu thép được phép theo hạn ngạch, đồng thời giảm tỷ lệ tự do hóa từ 1% xuống 0,1%, loại bỏ cơ chế chuyển tiếp và hạn chế tiếp cận hạn ngạch còn lại. Sau khi biện pháp hiện tại hết hạn vào 30/6/2026, EU dự kiến áp dụng biện pháp bảo hộ dài hạn mới từ 1/7/2026.
• Điều tra và biện pháp đối với nhôm: Ủy ban Châu Âu đang thu thập bằng chứng để tiến hành các hành động phòng vệ thương mại đối với ngành nhôm trong các tháng tới.
• Quy tắc xuất xứ "nấu chảy và đúc": EU đang xem xét áp dụng quy tắc này để ngăn chặn hành vi lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại thông qua chuyển dịch sản xuất sang nước thứ ba.

Ngoài ra, EU có thể chủ động khởi xướng điều tra dựa trên "đe dọa gây thiệt hại" mà không cần chờ thiệt hại thực tế xảy ra, đồng thời thúc đẩy hàm lượng tái chế trong sản xuất thép và kim loại.

Tác động đến ngành thép Việt Nam

EU hiện là thị trường xuất khẩu thép lớn nhất của Việt Nam, chiếm khoảng 23% tổng kim ngạch xuất khẩu thép. Trong năm 2024, Việt Nam xuất khẩu khoảng 12,62 triệu tấn thép, tăng 13,47% so với năm trước. Tuy nhiên, cùng với sự gia tăng về sản lượng, ngành thép Việt Nam cũng đang đối mặt với áp lực ngày càng lớn từ các biện pháp phòng vệ thương mại trên toàn cầu.

Tính đến nay, thép Việt Nam đã phải đối diện với 81 vụ việc phòng vệ thương mại từ các thị trường xuất khẩu, trong đó EU là một trong những khu vực khởi xướng nhiều biện pháp liên quan đến chống bán phá giá và tự vệ. Việc EU đồng thời siết hạn ngạch nhập khẩu, mở rộng CBAM và nâng cao yêu cầu về xuất xứ, phát thải được dự báo sẽ làm gia tăng chi phí tuân thủ, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng cạnh tranh của thép Việt Nam tại thị trường này.

Nhà máy sản xuất thép Việt Nam đối mặt hạn chế xuất khẩu sang EU

Trước xu hướng bảo hộ thương mại ngày càng gia tăng, các doanh nghiệp thép Việt Nam cần chủ động theo dõi sát diễn biến chính sách từ EU, đồng thời xây dựng các phương án ứng phó phù hợp. Việc chuyển đổi theo hướng sản xuất xanh, kiểm soát và minh bạch dữ liệu phát thải, nâng cao hàm lượng tái chế và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu được xem là những giải pháp quan trọng nhằm giảm thiểu rủi ro và duy trì lợi thế cạnh tranh trong dài hạn.

Trong bối cảnh EU tiếp tục đóng vai trò là thị trường trọng điểm, khả năng thích ứng nhanh với các tiêu chuẩn mới không chỉ giúp doanh nghiệp duy trì hoạt động xuất khẩu ổn định, mà còn góp phần nâng cao vị thế của thép Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Nguồn: CafeF. (2025). EU – thị trường thép lớn nhất của Việt Nam vừa tung một loạt biện pháp hạn chế nhập khẩu, “bão tố” tiếp tục đến với thép Việt.